Στα γεροντικά της ερήμου διασώζεται μια πανάρχαια μοναστική συνήθεια. Στα πρωτοχριστιανικά κοινόβια της εποχής, η περίοδος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής ταυτιζόταν την εκούσια απόσυρση των μοναχών στην έρημο. Η πνευματική προπαρασκευή και προετοιμασία, ενόψει του εορτασμού του Πάσχα, περιελάμβανε την αυστηρή άσκηση, την νηστεία και την προσευχή.
“Την Κυριακή της Τυρινής προ της ενάρξεως της Μεγάλης Σαρακοστής, αφού οι μοναχοί κοινωνούσαν των Αχράντων Μυστηρίων, προσεύχονταν και ασπάζονταν μεταξύ τους, και έπειτα ελάμβαναν ο καθένας τους μερικές τροφές και έφευγαν στην έρημο πέραν του Ιορδάνου, για να αγωνισθούν κατά την περίοδο της Τεσσαρακοστής τον αγώνα της ασκήσεως. Επέστρεφαν δε στο μοναστήρι την Κυριακή των Βαΐων, για να εορτάσουν τα Πάθη, τον Σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού. Είχαν ως κανόνα να μην συναντά κανείς τον άλλο αδελφό στην έρημο και να μην τον ερωτά, όταν επέστρεφαν, για το είδος της ασκήσεως που έκανε την περίοδο αυτή…”
Αυτήν την πραγματικά συγκινητική στιγμή της σύναξης των ασκητών στην μονή της μετανοίας τους, ιστορεί το εξαίσιο στιχηρό ιδιόμελο της ημέρας.
Σήμερον η χάρις του αγίου Πνεύματος, ημάς συνήγαγε, και πάντες αίροντες, τον Σταυρόν σου λέγομεν, Ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου, Ωσαννά εν τοις υψίστοις.
